Bożena Markowska „Życie w cieniu procesu”

85 lat Polskiego Radia – Tydzień ze słuchowiskiem. Bożena Markowska „Życie w cieniu procesu”
18 czerwca (piątek), godz. 21:30 Dwójka Polskiego Radia


 Reżyseria: Janusz Kukuła Obsada: Stanisław Brudny, Ewa Kania, Zofia Saretok, Wojciech Wysocki, Arkadiusz Bazak, Andrzej Blumenfeld, Andrzej Mastalerz i Maciej Hermann.  Słuchowisko Bożeny Markowskiej " Życie w cieniu procesu" przywołuje autentyczne wydarzenia historyczne. W marcu 1945 roku, po wkroczeniu wojsk sowieckich do Polski, szesnastu przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, a wśród nich: gen. Leopold Okulicki. Stanisław Jankowski, Adam Bień, Antoni Pajdak, Kazimierz Pużak, Kazimierz Kobylański, Józef Chaciński i Zbigniew Stypułkowski, zostało zaproszonych przez pułkownika wojsk NKWD - Piemienowa, na rozmowy z władzami rosyjskimi. Byli to przedstawiciele partii politycznych działających w czasie okupacji, w strukturze Państwa Podziemnego, a reprezentujący legalny Rząd Polski z tymczasową siedzibą w Londynie.  Propozycję rosyjską uznali oni za chęć złagodzenia niekorzystnych dla Polaków postanowień jałtańskich. Zaproszenie do siedziby NKWD w Pruszkowie, przedstawiciele polskich partii politycznych rozumieli bowiem, jako wstęp do rozmów o powstaniu rządu koalicyjnego z ich udziałem. Mimo nieufności, jaką budziły listy z zaproszeniami, pójście na spotkanie z Rosjanami Delegaci uważali przede wszystkim, za swój obowiązek.  Spotkanie okazało się zasadzką. Zostali aresztowani, a następnie mamieni perspektywą rozmów ze Stalinem, wywiezieni do Moskwy i osadzeni w więzieniu na Łubiance. W dniach 18 - 21 czerwca 1945 roku odbył się proces Szesnastu, a ogłoszony 21 czerwca wyrok skazywał gen. Okulickiego - dowódcę Armii Krajowej, na 10 lat więzienia, Stanisława Jankowskiego - Delegata Rządu RP na Kraj na 8 lat, a pozostałych ministrów na pięcioletnie więzienie. Gen. Leopold Okulicki i Stanisław Jankowski nie przeżyli wyroków. Jednym  ze skazanych, którym udało się powrócić do Polski był min. Adam Bień, który po latach, w swoich książkach opisał to co się zdarzyło w roku 1945, z Szesnastoma przywódcami Polskiego Państwa Podziemnego. Opowiadał też o swoim losie wiele, wiele lat później, w licznych audycjach radiowych.  Na podstawie autentycznych zapisów rozmów z Adamem Bieniem, a także jego córką Hanną Bień-Bielską, powstało słuchowisko przywołujące nie tylko tamte dramatyczne wydarzenia, ale również ich konsekwencje dla rodziny, najpierw nieświadomej losu zaginionych, a potem żyjącej przez lata w niepewności o ich los.  Dodajmy, że w słuchowisku – jak się dowiedzieliśmy dzisiaj od Hanny Bień-Bielskiej  - wykorzystano jej dokumentalno-wspomnieniową książkę „Rodzinny pejzaż z Łubianką w tle”, w której znajduje się wiele wspomnień związanych z milanowskim okresem w życiu rodziny Bieniów.